Mechanizmy uzależnienia i rzeczywistość
Człowiek uzależniony od alkoholu uruchamia pewne mechanizmy, które powodują trwanie w nałogu. Wyróżnia się trzy takie mechanizmy: mechanizm nałogowej regulacji emocji, mechanizm zaprzeczenia i iluzji, mechanizm rozproszenia i rozdwojenia “ja”. Wszystkie one mają za zadanie utrwalenie zgubnych nawyków picia i zdobywanie środków na alkohol.
Osobnik w szponach nałogu właściwie nie posiada wolnej woli, nie jest w stanie wytrwać w abstynencji, a zdobywanie używki staje się jego głównym celem. Nie potrafi myśleć i działać racjonalnie, jest za to nieprzewidywalny. W życiu wygląda to tak, że alkoholik chwyta się wszystkiego by zdobyć pieniądze na alkohol, więc jeśli stracił już źródło utrzymania, wyprzedaje za bezcen swój (i nie tylko) majątek. Cały czas zachowuje zdolność prawną, więc może zaciągać pożyczki, sprzedawać nieruchomości, zawierać niekorzystne umowy.
Przymusowe leczenie alkoholika
W zasadzie leczenie odwykowe jest sprawą dobrowolną. Uzależniony sam może zdecydować, czy chce się mu poddać, czy nie, ale w kilku przypadkach może zostać oddelegowany na leczenie przez sąd. Zachodzi to wtedy, gdy jego choroba powoduje rozpad pożycia małżeńskiego, demoralizację małoletnich, uchylanie się od pracy lub zakłócanie porządku publicznego, a uzależniony nie chce się z własnej woli poddać leczeniu. Pierwszym krokiem jest złożenie odpowiedniego wniosku do komisji gminnej ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Wniosek może złożyć rodzina (osoby pełnoletnie), dzielnicowy, pracownik socjalny, pedagog szkolny, kurator lub inne osoby dotknięte następstwami nałogu. Podstawą prawną jest ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie i ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeksu Karnego.
Procedura przymusowego leczenia osoby uzależnionej od alkoholu
Po rozpatrzeniu wniosku, gminna komisja wzywa na rozmowę osobę, której dotyczy wniosek. Pierwszym krokiem jest namawianie do poddania się dobrowolnemu leczeniu. W tzw. międzyczasie zbierane są materiały dowodowe. Są to informacje z komisariatu policji, robiony jest wywiad środowiskowy. Osoba, której sprawę rozpatruje komisja, kierowana jest na badanie przez biegłych sądowych, którzy wydają opinię i wskazują rodzaj zakładu leczniczego. Potem przygotowywana jest dokumentacja związana z postępowaniem sądowym, gdzie dołącza się opinię wydaną przez biegłego, po czym komisja składa wniosek do sądu o zastosowanie obowiązku poddania się leczeniu w placówce odwykowej. Cała procedura jest bezpłatna. Istnieje możliwość przeprowadzenia całej procedury bez udziału gminy, ale wtedy trzeba ponieść koszty opłat sądowych.
Przebieg leczenia alkoholika
Po decyzji sądu, osoba, której dotyczy leczenie ma obowiązek stawienia się w określonym przez sąd ośrodku, w wyznaczonym terminie. Sąd może przydzielić kuratora, który będzie miał za zadanie dopilnowanie wykonania orzeczenia. Jeśli alkoholik nie stawi się w wyznaczonym terminie, sąd może zadecydować o przymusowym doprowadzeniu takiego człowieka.
Obowiązek leczenia trwa tyle, na ile zachodzi potrzeba, ale nie dłużej niż 2 lata od momentu uprawomocnienia się wyroku. Jeśli cel leczenia został osiągnięty przed zakończeniem terminu, na wniosek placówki leczniczej, sąd może podjąć decyzję o skróceniu tego terminu. W razie, gdy zachodzi potrzeba złożenia ponownego wniosku o przymusowe leczenie, należy pamiętać, że można to zrobić nie wcześniej niż 3 miesiące po zakończeniu poprzedniego leczenia.
Przymusowe leczenie alkoholika ubezwłasnowolnienie (bez jego zgody)
Często zdarza się, że alkoholik w sposób niekontrolowany dysponuje rodzinnym mieniem i nie zgadza się na rozdzielność majątkową. Wtedy ktoś z najbliższej rodziny (współmałżonek, rodzice, dziadkowie, dzieci, wnuki, prawnuki, rodzeństwo) może złożyć do sądu wniosek o całkowite ubezwłasnowolnienie takiego człowieka. Wtedy na wniosek sądu następuje automatyczna rozdzielność majątkowa między małżonkami (nawet gdy wcześniej uzależniony nie wyrażał takiej zgody), a alkoholik traci wszelką zdolność prawną. Sąd ustanawia opiekuna prawnego, który podejmuje za uzależnionego wszelkie decyzje prawne i zarządza jego majątkiem. Wszelkie umowy, kredyty, sprzedaż nieruchomości itp. przez osobę ubezwłasnowolnioną są nieważne jeśli zostały zawarte po wyroku sądu. Opiekunem prawnym jest zazwyczaj ktoś z rodziny, kto potrafi zapewnić prawidłowe funkcjonowanie ubezwłasnowolnionego.
Pobierz Wniosek o Przymusowe Leczenie Alkoholika – Wzór (DOC, PDF)
