Uzależnienie, najogólniej mówiąc, jest to trwały i nabyty stan stwierdzonego zaburzenia zdrowia psychicznego, często w połączeniu także ze zdrowiem fizycznym. Charakteryzuje się ono stałym lub okresowym przymusem do robienia tej samej czynności lub spożywania wybranej chemicznej substancji psychoaktywnej.
Uzależnieniem, jako poważnym zaburzeniem psychicznym, możemy określić i nazwać :
- uzależnienia od narkotyków (narkomania),
- uzależnienia od leków (lekomania),
- uzależnienia od alkoholu (alkoholizm),
- uzależnienia od papierosów (nikotynizm),
- uzależnienia od jedzenia.
Uzależnieniem nazywamy także wiele innych równie często współcześnie występujących przymusowych zachowań. Najważniejsze z nich to:
- Kompulsywne zakupy (zakupoholizm),
- Nadmierne oglądanie telewizji,
- Seks (seksoholizm),
- Masturbacja,
- Gry komputerowe,
- Gry hazardowe,
- Nadmierne korzystanie z Internetu,
- Nadmierne korzystanie z telefonu.
Samo uzależnienie jest bardzo szerokim pojęciem. Może ono się odnosić również do innych czynności, poza tymi wyżej wymienionymi, przy wykonywaniu których konkretna osoba utraciła już wszelką możliwą kontrolę.
Najbardziej znany podział uzależnień to:
- Uzależnienia psychiczne,
- Uzależnienia fizjologiczne,
- Uzależnienia społeczne.
Najczęstszym powodem sięgania po różnego rodzaju niedozwolone chemiczne środki psychoaktywne jest ich doświadczane działanie:
- Rozluźniające,
- Stymulujące,
- Halucynogenne.
Aby skutecznie i prawidłowo zdiagnozować samo uzależnienie należy dość dokładnie i szczegółowo przyjrzeć się występującym tu jego charakterystycznym objawom. Główne z nich są to: występujące nieprzyjemne cechy zespołu abstynencyjnego , które pojawiają się po odstawieniu danej substancji, uporczywy, powracający stale wewnętrzny przymus zrobienia czegoś lub zażycia jakiejś substancji, niemożność zaprzestania danej czynności lub spożywania konkretnego środka psychoaktywnego , charakter kompulsywny, Przyczynia się ono do wielu problemów, głównie takich jak: zdrowotne, finansowe, zawodowe, małżeńskie, rodzinne, pochłania ono bardzo dużo czasu w ciągu dnia, konkretne zachowanie jest częste i regularne, dana czynność szybko staje się nawykiem.
Warto pamiętać, że różnego rodzaju uzależnienia wpływają bardzo negatywnie na zdrowie i samopoczucie osób uzależnionych i ich najbliższego otoczenia oraz na wszelkie zachowania społeczne. Ich następstwami są często problemy rodzinne i kłopoty finansowe. Ponadto uzależnienia w dużym stopniu przyczyniają się do znacznego wzrostu zachowań o charakterze przestępczym, czego potwierdzeniem są statystyki policyjne.
